زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

لفظ محکم





‌لفظ محکم، لفظ دارای ظهور در یک معنا است.


۱ - تعریف


لفظ محکم، از اقسام الفاظ واضح الدلاله و مقابل لفظ متشابه بوده و عبارت است از لفظی که دلالت آن بر معنایش روشن می‌باشد. بنابراین، لفظ محکم، بین لفظ نص و ظاهر، مشترک است؛ به این بیان که اگر در لفظ واضح الدلالة، احتمال دیگری داده نشود، به آن نص، و در صورتی که احتمال خلاف داده شود و آن احتمال مرجوح باشد، به آن ظاهر می‌گویند، مانند آیه: ﴿اِنَّ اللّهَ لا یَظْلِمُ النّاسَ شَیْئاً﴾ که به دلیل وضوح دلالت الفاظش بر معانی آنها، از آیات محکم به شمار می‌رود.

۱.۱ - تعریف اصولیون اهل سنت


اصولیون اهل سنت لفظ محکم را این گونه تعریف کرده‌اند: لفظی است که بر معنای خود به وضوح دلالت می‌کند و احتمال تاویل، تخصیص و نسخ در آن وجود ندارد.
[۴] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۲۳.
[۸] فیض، علی رضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۴.
[۹] زهیر مالکی، محمد ابو النور، اصول الفقه، ج۲، ص۱۷۔
۱. یونس/سوره۱۰، آیه۴۴.    
۲. سرخسی، محمد بن احمد، اصول السرخسی، ج۱، ص۱۶۵.    
۳. علامه حلی، حسن بن یوسف، مبادئ الوصول الی علم الاصول، ص ۶۶-۶۵.    
۴. زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۲۳.
۵. جرجانی، محمد بن علی، کتاب التعریفات، ص۸۹.    
۶. حکیم، محمد تقی طباطبایی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص۱۰۱.    
۷. سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج۳، ص۱۷۱۲.    
۸. فیض، علی رضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۴.
۹. زهیر مالکی، محمد ابو النور، اصول الفقه، ج۲، ص۱۷۔


۳ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۷۳، برگرفته از مقاله «لفظ محکم».    

رده‌های این صفحه : الفاظ واضح




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.